top of page

Piet Bijker, Gorinchem 2015, 339 blz., ill., index,, prijs € 19,95, ISBN: 978-90-819135-1-5

"Hâld moed;

Geschiedenis van een geslacht Bijker uit het Friese veengebied"

Inhoudsopgave

 

Voorwoord 7

 

1. Bonne Jeens 9

Friesland 9

De kerk en de fiscus 10

Nagtbedelen en sluickerije 17

Sathe nr. 3 23

Nabije familie van Bonne Jeens 28

 

2. Jeen Bonnes 31

Curatoren en capitalen 31

Suinig of arm 33

Nabije familie van Jeen Bonnes 36

 

3. Bonne Jeens (1714 - 1788) 39

Kortezwaag 39

Een ligt swart bont kalf rier 42

Dopen 46

Speciekohieren 50

Nabije familie van Bonne Jeens (1714 - 1788) 54

 

4. Brugt Bonnes Hoopstra (1745 - 1822) 57

Vernoemingen 57

Een halve schoorsteen en een achternaam 64

De Dwarsvaart 70

Bekenden van Brugt Bonnes 74

Nabije familie van Brugt Bonnes 82

 

5. Bonne Brugts Bijker (1790 - 1863) 85

Welvaart en armoede in de schoonfamilie 85

Begoedigde Friezen en bijkers 90

Het huwelijk met Antje Jans 95

Wiebe Bonnes de Haan 110

Fettje Nijenhuis 118

Overstroming 126

C 1861 aan de Nye Sleat 129

Geregtelijke uitwinning en een correctionele teregtzitting 137

De vervening 150

Geld van de diakonie 159

Bekenden van Bonne Bijker 163

Onderwijs in Langezwaag 170

De joodse vleeschhouwer Aron Colthof 181

Nabije familie van Bonne Brugts Bijker 184

 

6. Jan Bijker (1815 - 1894) 193

Behoeftige omstandigheden 193

Een "familiekwaal" 202

Week- en kostgelden 214

Misdaad in Langezwaag 221

Bekenden van Jan Bonnes Bijker 223

Nabije familie van Jan Bonnes Bijker 230

 

7. Hessel Bijker (1856 - 1935) 235

Bewijs van goed gedrag 235

Koemelkersbehuizinge 245

Bekend terrein 255

Nabije familie van Hessel Bijker (1856 - 1935) 260

 

8. Jan Bijker (1887 - 1988) 263

Fijne jeugd 263

Zwaar verlies 269

Hundert jier 273

 

9. Jacob Bijker (1920 - 1989) 277

Oorlogsjaren 277

Treintje spelen 285

 

10. Uitleiding 297

 

Bijlagen 303

Bijlage 1: Voorouders van Jaap Bijker (1920 - 1989) 303

Bijlage 2: Nakomelingen van Evert Brugts Bijker (1785-1830) 305

Bijlage 3: Veroordeelden uit Langezwaag 321

 

Index 325

 

Voorwoord

 

Een vriendje op de lagere school vertelde het: de achternaam Bijker komt van bijenimker, want als je tien keer vlug achter elkaar bijenimker zei, werd ’t vanzelf bijker. Achteraf bekeken was de constatering over de betekenis van de achternaam Bijker juist en liet de bewijsvoering te wensen over. Wellicht heeft hij wel de basis gelegd voor langdurige en intensieve genealogische belangstelling, waarvoor het belangrijkste motief niet was nieuwsgierigheid naar de betekenis van de achternaam. Gelukkig maar, want die bleek "niet echt" te zijn. We hadden anders moeten heten. Bij de langdurige interesse voor stamboomonderzoek speelde vooral een rol de vraag: waar liggen de wortels? Wat heeft ons in de loop van eeuwen gevormd? Zijn er veel of weinig gemeenschappelijke kenmerken, of bijzondere gedragingen, of opvallende eigenschappen? Hoe Fries zijn we?

De schijn, dat dit boek uitsluitend handelt over een geslacht of een familie, is bedrieglijk. Het gaat over gebeurtenissen in Langezwaag en Kortezwaag, want daar ligt de bakermat, maar ook over de Spaanse Successieoorlog, de Slag bij Waterloo en de Tiendaagse Veldtocht. Deze familiegeschiedenis bevat vanzelfsprekend veel gegevens over geboren en gedoopt worden, trouwen en overlijden. Maar aan de orde komen ook: samenwonen, een kruis zetten, een infanterist vervangen, hoofdgeld betalen, een buitenechtelijk kind erkennen, een hypotheek afsluiten, verhuizen, een achternaam kiezen, fietsen, een kantine van het leger beheren, poten zetten, van een tweeling bevallen, bouwland kopen, gevangen zitten en weekgeld ontvangen. In dit onderzoek is aandacht besteed aan onder meer het Regiment Grenadiers en Jagers, de buurtvereniging van Jonkersland, een bejaardenhuis in Uithoorn en een cichoreifabriekje in Kortezwaag. Dan wekt het wellicht minder verbazing, dat er plaats is ingeruimd voor Bonne Brugts Bijker, maar ook voor de schoolmeester Wytze Idszinga, de "vleeschhouwer" Aron Colthof, de schilder Jan Mankes, de kerkvoogd Anne van der Meulen en nogal wat anderen. Het schrijven over hen was een heel prettige ervaring. Het lezen hopelijk ook.

© 2015 Piet Bijker. i.s.m. Eric-Jan Bijker, met Wix.com 

bottom of page